-
7975 BCE
Izturitzeko haitzuloa
Izturitzeko haitzuloak, Izturitze inguruan, gizakiak aterpe gisa, elikagaiak gordetzeko edo erritualak egiteko erabiltzen zituzten haitzuloak ziren. -
2975 BCE
Neolitoko etxola
Hegoaldeko lurraldeetako etxebizitza sendoetan bizitzen hasi ziren, ibiltari izateari utzita, etxebizitza gisa erabiltzen hasi zituzten, baserritar bizitzara egokitutako egitura sinpleak erikitzera. -
1975 BCE
Sorginen Txabola trikuharria (Bilar, Araba)
Herrian kokaturik dagoen trikuharria da, eta gorpuak ehorzteko balio zuten monumentu megalitikoak dira. -
825 BCE
Ilarritako harrespila (Lekunberri, Nafarroa Beherea)
Menhirrak biribilean ezarrita eraikitzen zuten monumentu megalitikoak eta ilarrak lehortzeko eta gordetzeko erabiltzen zen egitura bat zen. -
725 BCE
La Hoyako herrixka
Herrietan antolatzen hasi ziren eta etxeak harresiz inguratuta zeuden. Mendilerroan kokatutako zeuden, non bizitzeko eta elikagaiak lantzeko etxolak, hainbat gune komunitario eta lanabesak aurkitu ziren. -
350 BCE
Hileta-hatua (La Hoya)
Gorpuarekin batera hainbat objektu ehorzten zituzten eta haiekin errituetan enterratzeko erabiltzne zituzten. Honen bidez omendu eta adiskidetasuna zantzu gisa erabiltzen zen monumentu megalitiko bat zen, eta giza elkartruke eta sinbolismo sakona izan zuen. -
50 BCE
Larraganenako hilarria (Gorliz)
Harrizko monumentu megalitiko bat zen, eta horregaitik gure lurraldean agertu den hilarri zaharrenetakoa da. Hildakoak lurperatzeko eta hileta errituak burutzeko erabiltzen zen, gizartearen egitura eta sinbolismoa islatuz. -
100
Oiassoko planoa
Erromatarrek itsas-merkataritzan oinarritutako hiri nagusi bat eraiki zuten gaur egungo Irunen. Gainera, naturarekin eta tradizioarekin bat egiten duen ingurune lasaia da, bertako bizitzaren erritmoa islatzen du eta. -
120
Beirazko errauts-ontzia (Ama Xantalengo nekropolia, Irun)
Antzinako hildakoen erritualen eta bizimoduen inguruko lekukotasun garrantzitsua eskaintzen du, historia sakonki ezagutzeko aukera emanez. -
250
Arkaiako villa bateko termak
Etxe handiak eta dotoreak eraiki ziren, termekin eta guzti. Erromatar inperioaren garaietan egindako bainu-eremuak ziren, eta garai artako bizimoduan eta kulturan murgiltzeko aukera paregabea eskaintzen zuen, historia eta teknologia aurreratuen erakusle.