-
Period: 1520 to
Fray Pedro Ponde de León: Gormutuentzako Doktrina argitarau
XVI.mendean, gortasuna eta mututasuna erlazionatu zituen. Oñako monasterioen aristokraziako gor gazteen talde bat hezi zuen.
Irakaskuntzaren haslea izan zen eta ahozko metodoaren bidez hezi zituen.
Gormutuentzako Doktrina argitaratu zuen -
Period: 1579 to
Juan Pablo Bonet: Letren erredukzioa eta mutuei hizketan irakasteko artea
XVII.mendean, bere metodoa zabaldu zuen.
Haren lana, Letren erredukzioa eta mutuei hizketan irakasteko artea izan zen -
Period: 1581 to
Vicente de Paul: Asilo baldintzetan humanitatea sustatu
Asilo baldintzetan humanitatea sustatu nahi izan zuen.
Gazte idiotekin hezkuntza-esperientzia batzuk bultzatu zituen -
Period: to
J.A. Commenio: Hezkuntza bereziaren lehen urratsak egin
- urtean, Didaktika Magna lanak nabarmendu ziren. Bertan, denontzako hezkuntza emateko beharra adierazi zuen. Hezkuntza bereziaren lehen urratsak egin zituen
-
Didaktika Magna lanak
J.A. Commenioren lanak asko nabarmendu ziren -
Period: to
Philipe Pinel medikua: Idiozia gaixotasun mentalaren mailatzat hartu
Berak egindako lana oso nabarmena izan zen, idiozia gaixotasun mentalaren mailatzat hartzen du. -
Period: to
Valentin Haüy: Erliebezko idazketa sortu eta itsua hezigarria dela aldarrikatu
Itsuen munduan, zentzumen-hezkuntza ere landu zen. Valentin Haüy-k, erliebezko idazketa sortu zuen eta itsua hezigarria dela aldarrikatu zuen. -
Period: to
J. Pestalozzi: Hezkuntzaren bultzatzailea
Azpimarratu zuen garapena harmonikoa izan behar dela eta giza jokabidearen aspektu intelektualak, etikoak eta praktikoak batera eboluzionatu behar dutela.
Umea ez da kanpoko ingurunearen emaitza, lege mugatu eta zehatzen bidez garatu egiten da.
Bere hezkuntza metodoek bakoitzaren benetako esperientzia dute abiapuntu. -
Lehen eskola publikoa
“Intelektuak” batzuk, medikuak, “anormalen” errealitatera hurbildu ziren.
XVIII.mendean gorrentzako, dirudunentzako zein txiroentzako, lehen eskola publikoa Frantzian (1755) sortu zen. -
Period: to
J.E.D. Esquirol: Zorotasuna eta idiozia bereizi
1818an zorotasunaren eta idioziaren arteko desberdintasuna adierazi zuen. -
Period: to
Jean Itard medikua: Hezkuntza bereziaren aitzindari
Adimen urriko pertsona batekin bere lehen esperientzia hasi zuen.
Heziketa egokiaren bidez sistematikoki lan egiten bada, atzeratu sakonek ere ikas dezatela frogatu zuen. Hezkuntza Bereziaren aitzindaritzat hartzen da.
Haren ekarpen batzuk honako hauek dira:
- Gizon emakumeek inguruaren eragina daukate.
- Garrantzizkoa da lantzea zentzumenak, norberaren autonomia, trebetasun sozialak, komunikazio eta mintzairaren garapena. -
Period: to
F. Froëbel: Haur eskolen sortzaile
Pertsonaren batasun organikoan sinisten zuen eta osotasun moduan sortu behar zen.
Pertsona etapaka garatu eta ingurunearekin interakzioan hezi egiten da.
Haren printzipio pedagogikoa “akzio-erreakzio eta integrazioaren” legean gauzatzen da. -
Itsu gazteen institutua
Valentin Haüy-k 1784an itsu gazteen institutua sortu zuen Parisen -
Period: to
Thomas Gallaudet
Pertsona gorren hezkuntzarako lehen eskola iraunkorra sortu zuen Estatu Batuetan, Hartforden, Connecticuten. Zeinu-hizkuntza zen komunikazio-baliabide nagusia. -
Period: to
Samuel Howe: Itsuentzako babes etxea sortu
Estatu Batuetan, Samuel Howe medikuak itsuentzako babes etxe bat sortu zuen. -
Period: to
Louis Braille
1825ean itsuentzako irakurtzeko eta idazteko metodoa sortu zuen -
Period: to
CH. Darwin: Naturan ahulenak desagertu eta, aldiz, gizarte zibilizatuan babestu
Darwinek dio naturan gizabanako ahulenak hautespen naturalaren bidez desagerrarazteko joera dutela, eta gizarte zibilizatuetan, berriz, gizakiek ahulak (gaixoak, ezinduak, etab.) babesten dituztela lege eta zainketa medikoen bidez. -
Period: to
Edouard Seguin
Hasieran abokatua izan zen eta gero medikuntza ikasi zuen. Ume idiotekin lanean hasi zen.
1846an Parisen sendaezinentzako ospitale batean lan egiten hasi zen.
Hezkuntza bereziari buruzko lehen lana idatzi zuen, Idioten tratamendu morala, higienea eta hezkuntza izena duena. -
Period: to
Johan Jacobo Guggenbull
Hezkuntza trinkoa proposatu zuen, trebetasun sozialak garatzeko.
Ondoren, bere proiektuak porrot egin zuen zentroaren antolaketa-arazoengatik, hitz faltsuengatik… -
Zorotasunaren eta idioziaren arteko desberdintasun adierazpena
J.E.D. Esquirolek zorotasunaren eta idioziaren arteko desberdintasuna adierazi zuen -
Period: to
Francis Galton
Adimen-koefizientea neurtzen saiatu zen lehenetarikoa izan zen, eta pertsonak desberdintasun intelektualen arabera sailkatzen hasi zen. -
"Perkins instituzioa"
Samuel Howek sortutako etxea “Perkins Instituzio” moduan ezaguna izan zen. -
Abendberg-eko zentroa
Johan Jacobo Guggenbull adimen urriko umeen irakaskuntza eta tratamendu medikorako zentro bat (Abendberg) sortu zuen. -
Atzeratuen hezkuntza publikoa
Samuel Howek atzeratuen hezkuntza publikoaren alde egiten du. Perkins institutuaren testuinguruan, gazte idiotentzako eta adimen-motelentzako eskola bat sortu egiten du. -
Pertsona atzeratuentzako lehen eskola
Edouard Seguin Estatu Batuetara joan zen. Pennsylvanian pertsona atzeratuentzako lehen eskola sortu zuen eta metodo fisiologikoa martxan jarri zuen -
Lehen barnetegia
Howe-k diru publikoarekin ordaindutako lehen barnetegia sortu zuen, Massachusetts-eko gazteentzako eta adimen-motelentzako eskola deitutakoa. -
Period: to
A. Binet
Ikasteko motelak direnak kanporatzeko metodoak bultzatu -
"Idiozia eta bere tratamendua metodo fisiologikoaren bidez" izeneko lana
Edouard Seguinek "Idiozia eta bere tratamendua metodo fisiologikoaren bidez" izeneko lana idatzi zuen. -
Period: to
Henry H Goddard
"Alarma eugenesikoa" sustatu zuen, eta, horren ondorioz, esterilizazio behartuak eta pertsonen segregazioa eragin zituen, gizartearentzako mehatxu genetiko gisa hartuta. Ideia horiek gezurtatuak izan ziren arren, gizarte-politiketan eragina izan zuten aldi luze batean. -
Inteligentzia herentzia genetikoarekin lotu
Francis Galton adimen-koefizientea neurtzen saiatu zen lehenetarikoa izan zen, pertsonak desberdintasun intelektualen arabera sailkatzen hasi zen -
Period: to
Maria Montessori
Proposatu zuen hezkuntza eraginkorragoa zela adimen-urritasunak zituzten haurrentzako tratamendu medikoa baino. -
Period: to
O. Decroly Atzerapena zuten haurrentzako eskola
Atzerapena zuten haurrentzako eskola bat sortu zuen, eta metodo globalizatu bat garatu zuen, gorputzaren estimulazioan, prestakuntza emozionalean eta ikaskuntzaren indibidualizazioan oinarritua. Jolas libreak eta garapenerako ingurune naturalak duten garrantzia defendatu zuen. -
Edouard Seguin. Presidente izendapena
Estatu Batuetako pertsona idiotentzako eta adimen-motelentzako erakunde ofizial medikoen elkarteko presidente izendatzen dute. -
Period: to
L. W. Terman
Pertsonak "diskriminatzeko" testak sortu zituen -
1880ko Milango Kongresua
Kongresu honetatik aurrera, balantza ahozko metodora lerratu zen, zeinu-hizkuntzaren erabilera zapalduz, batez ere Europan. -
"Eugenesia" kontzeptua sortu
Francis Galtonek gizateriaren hobekuntza genetikoa defendatu zuen, goi-mailako ezaugarriak zituzten gizabanakoak hautatuz. -
Idatzitako aldezpena
1886an aldezpen bat idatzi zen, instituzioak ez direla erantzun egokia eta gizatasuna kentzen dutela esanez. -
Hezkuntza eraginkorra adimen-urritasunak zituzten haurrentzat
Maria Montessori proposatu zuen hezkuntza eraginkorragoa zela adimen-urritasunak zituzten haurrentzako tratamendu medikoa baino. Eskola espezializatu bat sortu zuen eta naturaltasunean eta jolas librean oinarritutako metodo bat garatu zuen, gero haur guztiengana hedatu zena. -
"Ikasteko motelak direnak kanporatzeko" metodoa
Frantziako Hezkuntza Ministerio Publikoak A. Binet-i (1857 - 1911) metodo bat garatzeko eskatzen dio «ikasteko motelak direnak kanporatzeko». -
H. Simon eta A. Binet: Lehen adimen eskala
Lehen adimen-eskala argitaratzen dute. -
H. Simon eta A. Binet: "Ume anormalak" testua argitaratu
"Herrietan barnetegiak egongo dira, hirietan eskolak eta sarritan lehen irakaskuntzaren eskola publikoetan erantsitako gela bereziak. Azkena anormalak aukeratzea izango da ume normalen artetik, orain geletako eserlekuetan nahastuta baitaude." -
Anormalen Nazioarteko Patronatuaren ofizialtasuna
Espainian XX.mendearen erdialdean (Gerra zibila amaitu ostean) hasten da Espainian gizarte eta hezkuntza zerbitzuen eskaintzen garapena. -
"Kallikak familia" idatzi
Henry H Goddard "Anormaltasuna" kontrolik gabeko emankortasuna, pobrezia eta delinkuentzia bezalako faktoreekin lotzen zuen. "Alarma eugenesikoa" sustatu zuen, eta, horren ondorioz, esterilizazio behartuak eta pertsonen segregazioa eragin zituen -
Standford-Binet argitaratu
L . W. Termanek Stanford-Binet argitaratzen du, lehen adimen-testa estandarizatzen duena. Adimen-kozientearen (AK) kontzeptua sartzen da, eta Historia 21 “neurri-unitate” gisa proposatzen da, honako eskala honen arabera: limitea (AK: 83-67), arina (66-50), moderatua (49-33), larria (32-16) eta sakona (16 baino gutxiago). Horrela, testak diskriminatzeko ziren -
Adimen-urritasunak zituzten haurren hezkuntza berezirako funtsezko lau helburu zehaztu
E. H. Martensek Adimen-urritasunak zituzten haurren hezkuntza berezirako funtsezko lau helburu zehaztu zituen:
1. Ikaskuntza haur bakoitzaren gaitasunen eta mugen arabera egokitzea.
2. Haien garapena sustatzea, egin ezin dituzten jarduerak egitera behartu gabe.
3. Lan-bizitzan eta gizarte- eta kultura-balioetan parte hartzeko prestatzea.
4. Haur guztiek beren hezkuntzan duten interes onena kontuan hartzea beti. -
Estatuaren zerbitzuak hartzen dute garrantzia
Anormaltasuna gaixotasun mentaletik bereizten da "anormaltzat" hartezn duten populazioarentzako zerbitzuak antolatzen hasten dira -
Adimen urriko pertsonentzako eskolak
Lehen Hezkuntza Legean aipatzen da adimen urriko pertsonentzako eskola bereziak sortzu behar direla. -
Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala
NBEk guztientzako zuzenduta dauden giza zerbitzuei buruzko idearioa sortu zuen. Honi esker guztien ongizatean enfasi gehiago jartzen da eta harira Hezkuntza bereziaren eskolak zabaltzen dira. -
Haurtzaro Anormalaren Hezkuntzaren Nazioarteko Patronatua
-
Period: to
"Atzeratuen" alde diru inbertsioa
Estatu batuetan atzeratuen alde diru inbertsio handiagoa egiten da haientzako zerbitzuetan. -
Period: to
Hezkuntza zerbitzu zahaztuagoak sortzeko ekimenak
Euskal Herrian 1960tik aurrera protagonismoa lortzen dute hezkuntza zerbitzu zehaztuagoak sortzeko ekimenean: 1961an adimen urrikoak, 1967 gorrak, 1974 garun paralitikoak, 1982 itsuak -
Estimulazio goiztiarreko programak
50ko hamarkadan ezgaituen estimulazio goiztiarreko programak garatzen dira eta 1963an Samuel kirk-ek ikasteko zailtasunen hitza landu zuen. -
Adimen Urrikoen Eskubide Orokorren eta Berezien Deklarazioa
-
Lehen eskola publikoak ireki ume itsuentzat, gorputz-urrituentzat eta gela aurreratuak (azeleratuak) supergaituentzat