Βυζαντινή Αυτοκρατορία / 4ος - 5ος μ.Χ. αιώνας

Γάιος Αυρήλιος Βαλέριος Διοκλητιανός ή Ιόβιος

Period: 284 to 305

Ρωμαίος αυτοκράτορας
* Χαμηλής καταγωγής, ανήλθε ταχύτατα τα στρατιωτικά αξιώματα και έφτασε να γίνει αρχηγός του ιππικού στον στρατό.

* Όταν ο αυτοκράτορας Κάρος και ο γιος του Νουμεριανός βρήκαν τον θάνατο σε εκστρατεία στην Περσία, ανακηρύχτηκε αυτοκράτορας από τα στρατεύματα. Τον τίτλο διεκδίκησε και ο δεύτερος γιος του Κάρου, Καρίνος, αλλά ηττήθηκε από τον Διοκλητιανό.
* Εξασφάλισε τα σύνορα της αυτοκρατορίας.
* Προχώρησε σε σημαντικές διοικητικές και στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις.

Η τετραρχία (Αρχή των τεσσάρων) - 1

293

• Πολιτικό σύστημα που θεσπίστηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Διοκλητιανό, με σκοπό την καλύτερη διοίκηση και διακυβέρνηση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η οποία είχε γίνει πολύ μεγάλη και δυσχερής στη διαχείριση.
• Η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε 4 διοικητικές περιοχές, καθεμία από τις οποίες κυβερνιόταν από 2 αυτοκράτορες (Αύγουστοι) και από 2 "Υφιστάμενους Αυτοκράτορες - Καίσαρες", έναν για τον κάθε Αύγουστο.

Η τετραρχία (Αρχή των τεσσάρων) - 2

293

Βοήθησε προσωρινά στην αποκατάσταση της τάξης και της σταθερότητας, χωρίς να επιλύσει όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς κινδύνους. Μετά τον Διοκλητιανό, άρχισε να καταρρέει και οδήγησε σε νέες συγκρούσεις και διαμάχες για την εξουσία.

Η τετραρχία (Αρχή των τεσσάρων) - 3

293

Διοικητικές περιοχές:
1) Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Αύγουστος: Μαξιμιανός, υπεύθυνος για την αντιμετώπιση των επιθέσεων των βαρβαρικών γερμανικών φύλων). Τον διαδέχτηκε ο γιός του ο Μαξέντιος.
2) Γαλατία - Βρετανία (Καίσαρας: Κωνστάντιος Α΄, ο Χλωρός). Τον διαδέχτηκε ο γιος του ο Κωνσταντίνος Α'.
3) Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Αύγουστος: Διοκλητιανός, υπεύθυνος για τις στρατηγικές απειλές από τον Περσικό κόσμο). Τον διαδέχτηκε ο Λικίνιος.
4) Ιλλυρία (Καίσαρας: Γαλέριος).

Μέγας Κωνσταντίνος - Κωνσταντίνος Α΄

Period: 306 to 337

Ρωμαίος αυτοκράτορας
* Ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας από τα στρατεύματά του, μετά τον θάνατο του πατέρα του , Κωνστάντιου Α του Χλωρού.
* Νίκησε τον Μαξέντιο, και απόκτησε τον έλεγχο της Δύσης (312 μ.Χ.).
* Το 324 μ.Χ., νίκησε τον Λικίνιο, τον τελευταίο του αντίπαλο, στις Μάχες της Ανδριανούπολης και Χρυσούπολης και έγινε μονοκράτορας.
* Προχώρησε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση και την οικονομία, εδραιώνοντας την εξουσία του.
* Μετατόπισε την πρωτεύουσα από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη.

Διάταγμα των Μεδιολάνων

313

• Ονομάζεται το διάταγμα της θέσπισης της ανεξιθρησκίας στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, με το οποίο ο Κωνσταντίνος και ο Λικίνιος σταμάτησαν τους διωγμούς των χριστιανών.
• Νομιμοποιήθηκε ο Χριστιανισμός, ως «επιτρεπόμενη θρησκεία» (Religio licita), οι οπαδοί της οποίας έπρεπε να προσεύχονται στον δικό τους θεό για την ευτυχία του κράτους. *Ο Κωνσταντίνος δεν έκανε το Χριστιανισμό επίσημη θρησκεία της Αυτοκρατορίας, αλλά εγγυήθηκε την ανοχή του κράτους απέναντι σε όλες τις θρησκευτικές δοξασίες.

Ο Κωνσταντίνος Α' μονοκράτορας

324

Το 324 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος εξουδετερώνει τον Λικίνιο, αύγουστο της Ανατολής και γίνεται απόλυτος κύριος της Αυτοκρατορίας.

Α΄ Οικουμενική Σύνοδος - 2

325

• Ο Άρειος φαίνεται πως πήρε με το μέρος του την πλειοψηφία των επισκόπων της Συνόδου, αλλά ο Κωνσταντίνος, που ήταν Πρόεδρος, έριξε το βάρος του στους Ορθοδόξους και έτσι υιοθετήθηκαν οι θεολογικές απόψεις του Αθανασίου.
• Ο αυτοκράτορας κοίταξε το πολιτικό του συμφέρον, λόγω του ότι το Πατριαρχείο της Αλεξάνδρειας είχε μεγάλη πολιτική και οικονομική επιρροή (είχε μεγάλο εμπορικό στόλο).
• Η αίρεση, είχε κοινωνικά ερείσματα και συνέχισε να έχει υποστηρικτές για πολλές δεκαετίες.

Α΄ Οικουμενική Σύνοδος ή Πρώτη Σύνοδος της Νίκαιας - 1

325

• Ο κύριος λόγος για τη Σύνοδο ήταν η αντιμετώπιση των διδασκαλιών του Αρείου, που αμφισβητούσαν τη θεϊκή φύση του Χριστού. Ο Άρειος υποστήριζε ότι ο Υιός (Χριστός) ήταν δημιούργημα του Πατέρα και όχι συναιώνιος με Αυτόν.
• Αντίπαλος του Αρείου ήταν ο Αθανάσιος, διάκος του πατριάρχη της Αλεξάνδρειας.
• Είχε στόχο να ενοποιήσει την εκκλησία και να θέσει ένα κοινό δόγμα για όλους τους χριστιανούς, ώστε να αποφευχθούν οι θρησκευτικές διαμάχες, οι αιρέσεις και να εξασφαλιστεί η ενότητα του Κράτους.

Εγκαίνια της νέας Πρωτεύουσας - 2

330

• Μετά την απόρριψη των αρχικών σκέψεων για την Τροία και τη Θεσσαλονίκη, τελικά επιλέχθηκε να μεταφερθεί η νέα πρωτεύουσα στην αρχαία πόλη του Βυζαντίου.
• Ο Κωνσταντίνος θέλησε να στηριχθεί πολιτικά στις οργανωμένες και δυνατές χριστιανικές κοινότητες της Ανατολής, θαυμάζοντας την καταπληκτική αντοχή στις κακουχίες και στους διωγμούς που εμφάνιζαν και στο πόσο καλά ήταν οργανωμένες.
• Σημαντική ήταν και η οικονομική - εμπορική της θέση.
• Ονομάστηκε Νέα Ρώμη και κατόπιν Κωνσταντινούπολη.

Εγκαίνια της νέας Πρωτεύουσας - 1

330

• Ο Κωνσταντίνος στις 8 Νοεμβρίου 324, μετά την οριστική επικράτησή του επί του Λικινίου, επέλεξε να θέσει το θεμέλιο λίθο για την ίδρυση της δικής του πρωτεύουσας στην πρώην μεγαρική αποικία του Βυζαντίου, στο σημείο όπου ο Βόσπορος χυνόταν στην Προποντίδα και η Ευρώπη προσέγγιζε την Ασία.
• Ο Κωνσταντίνος χρειαζόταν ένα διοικητικό (υπήρχαν έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις) και στρατιωτικό κέντρο, για να αντιμετωπίσει τους Πέρσες στο Νότο και τη μετανάστευση των βαρβαρικών φύλων στον Βορρά.

Θάνατος Μ. Κωνσταντίνου

337

Ενώ σχεδίαζε την κατάκτηση της Περσίας ο Κωνσταντίνος αρρώστησε και πέθανε. Είχε κυβερνήσει για 31 χρόνια. Η ταφή του έγινε στην Εκκλησία των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη, αφήνοντας την αυτοκρατορία στα χέρια των τριών γιων του, του Κωνσταντίνου Β΄, του Κωνστάντιου Β΄, του Κώνστα και του ανιψιού του Δαλμάτιου. Τελικά επικράτησε, μετά από διαμάχες, ο Κωνστάντιος Β΄, που έγινε μονοκράτορας.

Φλάβιος Κλαύδιος Ιουλιανός

Period: 361 to 363

• Ο Ιουλιανός αναλαμβάνει την αυτοκρατορία (361) μετά τον θάνατο του Κωνστάντιου Β, έχοντας αξιόλογη δράση κατά των Γερμανών στη Γαλατία.
• Χαίρει μεγάλης εκτίμησης από τον στρατό, που τον ανακηρύσσει βασιλιά, από όταν ζούσε ακόμα ο Κωνστάντιος και διέθετε πολύ μεγάλη μόρφωση.
• Ήταν λάτρης της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, λόγω της παιδείας του, αλλά υπερασπίζεται τον Μιθραϊσμό, γιατί οι στρατιώτες του ήταν οπαδοί του Μίθρα και φυσικά σ' αυτούς στηρίζονταν για να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του.

Θάνατος Ιουλιανού

363

• Με τα μέτρα του υποστήριζε τις λαϊκές τάξεις. Έτσι, εκτός από τους Χριστιανούς, αντιδρούσαν στις μεταρρυθμίσεις του και οι πλούσιοι της Ανατολής.
• Οι Χριστιανοί του προσέδωσαν το προσωνύμιο Παραβάτης.
• Ήταν ικανός στρατηγός, άριστος πολιτικός, ρήτορας, φιλόσοφος.
• Σε μάχη με τους Πέρσες, κάποιος βαλμένος, ίσως από τους αντιπάλους του, τον πλήγωσε θανάσιμα.
• Οι εθνικοί δεν μπορούσαν να πολεμήσουν τον Χριστιανισμό και οι μεσαίες τάξεις δεν ήταν ικανές να προβάλουν ακόμα στο προσκήνιο.

Θεοδόσιος Α΄ (Μέγας Θεοδόσιος)

Period: 379 to 395

• Γεννήθηκε στην Ισπανία (Coca).
• Ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους, όταν οι Βησιγότθοι στη Βόρεια Βαλκανική, άρχισαν επιδρομές, λόγω της καταπίεσης που υφίστανται από τους κρατικούς υπαλλήλους.
• Οι Γότθοι απείλησαν την Πόλη, που σώθηκε λόγω της οχύρωσής της. Τελικά πέτυχε συμφωνία μαζί τους, με εξαγορές των φυλάρχων τους.
• Ο τελευταίος αυτοκράτορας που κυβέρνησε και τα δύο τμήματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (ανατολικό, δυτικό), πριν από τον οριστικό διαχωρισμό τους.

Ο Θεοδόσιος βαπτίζεται Χριστιανός

380

• Όταν ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας, δεν είχε ακόμα βαπτιστεί. Συμπαθούσε τον Χριστιανισμό, αλλά ήταν αναποφάσιστος, ίσως από πολιτική σκοπιμότητα, γιατί ήθελε πρώτα να στερεωθεί στον θρόνο, εξασφαλίζοντας την υποστήριξη των εθνικών και των χριστιανών (αρειανών και ορθοδόξων). Έτσι το 380, τάχθηκε φανερά με τους χριστιανούς και βαπτίστηκε στη Θεσσαλονίκη από τον επίσκοπο Ασχόλιο.
• Ο Χριστιανισμός αποτελούσε, τη συγκεκριμένη στιγμή, τη μοναδική ενοποιητική βάση της πολυφυλετικής αυτοκρατορίας.

Ο Χριστιανισμός επίσημη θρησκεία του Κράτους

380

• Λίγο μετά την άνοδό του στο θρόνο ο Θεοδόσιος εξέδωσε διάταγμα από τη Θεσσαλονίκη, στις 27 Φεβρουαρίου του 380, ορίζοντας ως επίσημη θρησκεία του κράτους τον Χριστιανισμό, δηλώνοντας: «επιθυμούμε όλα τα διάφορα υπήκοα έθνη […] να ακολουθούν τη θρησκεία που παραδόθηκε στους Ρωμαίους από τον άγιο απόστολο Πέτρο».

Η ονομαζόμενη Β Οικουμενική Σύνοδος - 1

381

• Ο Θεοδόσιος Α βάλθηκε να σταματήσει τις δογματικές διαμάχες που είχαν διασπάσει την ενότητα της εκκλησίας και κατά επέκταση είχαν κλυδωνίσει την ενότητα της αυτοκρατορίας. Πολλώ δε μάλλον όταν οι εξωτερικοί κίνδυνοι (βαρβαρικά φύλα στη Δύση, Γότθοι, Ούνοι και Πέρσες στην Ανατολή), ήταν έτοιμοι να διαλύσουν την αυτοκρατορία.
• Έτσι συγκάλεσε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, που λανθασμένα θεωρείται οικουμενική, καθώς στην πραγματικότητα ελάχιστοι ιερωμένοι από τη Δύση έλαβαν μέρος.

Η ονομαζόμενη Β Οικουμενική Σύνοδος - 2

381

Η Σύνοδος αναγνώρισε το τριαδικό δόγμα, καταδίκασε άλλη μία φορά τον αρειανισμό, έδωσε στο Σύμβολο της Πίστεως την οριστική του μορφή και αναγνώρισε τα πρωτεία του Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης έναντι της Αλεξάνδρειας.

Μέτρα εναντίον της αρχαίας θρησκείας - προγκρόμ

Period: 381 to 393

• Το 381 εξέδωσε το λεγόμενο «έδικτο κατά των αποστατών», με το οποίο τιμωρούσε με πλήρη στέρηση δικαιωμάτων δικαιοπραξίας όλους τους πρώην χριστιανούς, που επέστρεφαν στην Εθνική Θρησκεία.
• Το 382 απαγόρευσε με ποινή θανάτου και δήμευση της περιουσίας των ενόχων Εθνικών κάθε μορφή θυσίας, μαντικής, ψαλμωδιών προς τιμή των Θεών.
• Το 384 διέταξε την κατεδάφιση των ειδωλολατρικών Ιερών και υπέγραψε νέα απαγόρευση των θυσιών.
• Οι ιερείς των παλιών θρησκειών όφειλαν "ή σιγάν ή τεθνάναι".

Η σφαγή της Θεσσαλονίκης

390

• Ο Θεοδόσιος Α΄ ήθελε να εξασφαλίσει χρηματικούς πόρους για να πληρώνει και να τρέφει τους Γότθους, σύμφωνα με τις συμφωνίες. Έβαλε νέους φόρους, που επιβάρυναν πιο πολύ τους μικροαγρότες και τους πληβείους. Γιαυτό και έγιναν εξεγέρσεις.
• Στη Θεσσαλονίκη, για μια ασήμαντη αφορμή, ο κόσμος ξεσηκώθηκε εναντίον των Γότθων και των αρχόντων. Ο αυτοκράτορας διάταξε τη σφαγή του πληθυσμού. Έτσι σφάχτηκαν 7.000 πολίτες στον Ιππόδρομο. Ανάλογες ταραχές και σκοτωμοί έγιναν και στην Αντιόχεια.

Καταστροφή του Ναού του Σεράπιδος (Αλεξάνδρεια) και της βιβλιοθήκης του

391

• Ο επίσκοπος Αλεξάνδρειας Θεόφιλος πρόετρεψε το φανατισμένο πλήθος να καταστρέψει το Σεραπείο, και να ανεγερθεί στη θέση του ένας χριστιανικός ναός.
• Μαζί με το Ναό καταστράφηκε και η θυγατρική βιβλιοθήκη, που έκτισε δίπλα σε αυτόν ο Πτολεμαίος Γ΄.
• Η Μεγάλη Βιβλιοθήκη λειτουργούσε αποκλειστικά για τους μελετητές, ενώ η θυγατρική της ήταν στη διάθεση των πολιτών. Η θυγατρική ενημερωνόταν από αντίγραφα από την κεντρική. Πηγές αναφέρουν ότι κάποτε είχε φτάσει να αριθμεί 42.800 παπύρους.

Κατάργηση των Ολυμπιακών Αγώνων

393

• Κατά την ελληνιστική περίοδο, οι αγώνες διεξάγονταν κανονικά. Προστέθηκαν περισσότερες κτηριακές εγκαταστάσεις στην Ολυμπία, προσφέρονταν περισσότερες ανέσεις στους θεατές, ενώ αυξήθηκαν τα αγωνίσματα. Κατά τη Ρωμαϊκή εποχή, οι αγώνες εξακολουθούσαν να είναι δημοφιλείς. Ωστόσο, ο Θεοδόσιος σταμάτησε τις πρακτικές λατρείας, συμπεριλαμβανομένων και των αγώνων.
• Οι τελευταίοι Ολυμπιακοί αγώνες σταμάτησαν μετά από συνολικά 293 διοργανώσεις, που διήρκησαν πάνω από μία χιλιετία.

Θάνατος του Θεοδόσιου Α΄ - Διαίρεση της αυτοκρατορίας

395

• Ο Θεοδόσιος Α΄ λίγο πριν από το τέλος της ζωής του ανακήρυξε αυτοκράτορες τους δυο γιους του, τον Ονώριο (10 ετών) στο Δυτικό Κράτος και τον Αρκάδιο (18 ετών) στο Ανατολικό. Πέθανε στο Μεδιόλανο (Μιλάνο) στις 17 Ιανουαρίου 395, σε ηλικία 48 ετών.
• Ο Θεοδόσιος Α΄ κατόρθωσε με την τρομοκρατία, με την ενίσχυση των Γότθων και με ένα σωρό υποσχέσεις στους βαρβάρους, να πραγματοπιήσει την ενότητα της Αυτοκρατορίας.

Αρκάδιος

Period: 395 to 408

• Ο Αρκάδιος χαρακτηρίζεται άμυαλος, έβαζε μόνο υπογραφές και ήταν το διακοσμητικό στοιχείο στις παράτες και στις γιορτές.
• Ο επίτροπός του Ευτρόπιος απώθησε τους Ούννους.
• Στην περίοδο που βασίλεψε, ο Στιλίχωνας, που ήταν επίτροπος του αδελφού του Ονώριου στη Δύση. κατόρθωσε να αντιμετωπίσει με επιτυχία τον αρχηγό των Βησιγότθων Αλάριχο Α΄.

Άνοδος στον Πατριαρχικό θρόνο του Ιωάννη του Χρυσόστομου

398

• Ο Ιωάννης είχε μεγάλη μόρφωση και ήταν δεινός ρήτορας, γιαυτό τον έλεγαν Χρυσόστομο. Πριν γίνει Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως παρουσίασε σημαντική φιλανθρωπική και κοινωνική δράση.
• Συγκρούστηκε αμέσως με το Παλάτι και με τη βασίλισσα Ευδοξία. Η ακολασία, η διαφθορά, η πολυτέλεια, η εκμετάλλευση και η καταπίεση του λαού, δεν τον άφηναν ασυγκίνητο.
• Η βασίλισσα, που τον μισούσε, γιατί με τα λόγια του ξεσκέπαζε τις βρωμιές τους παλατιού, κατάφερε να συγκαλέσει Σύνοδο και να τον καθαιρέσουν.

Επίσκεψη του Συνέσιου στην Πόλη

399

• Η βαριά φορολογία είχε ξεκληρίσει την αγροτιά. Αφορμή γύρευε να επαναστατήσει. Τότε ο Συνέσιος, που πιο ύστερα έγινε και επίσκοπος στην Πτολεμαϊδα, ήρθε στην Πόλη, για να παρακαλέσει τον αυτοκράτορα να λιγοστεύσει τους φόρους και να αλλάξει το διοικητικό σύστημα.
• Όταν πήγε στην Αυλή παρουσίασε ένα υπόμνημα και συνιστούσε να διορθωθούν τα κακώς κείμενα. Εκτός του ότι καυτηρίασε την διαφθορά, τα όργια και την παραλυσία συμβούλεψε να οργανωθεί στρατός από τους ντόπιους, αλλά δεν τον άκουσαν.

Θάνατος του Αρκάδιου

408

• Το 408 πεθαίνει ο Αρκάδιος, πάνω στην ακμή της ηλικίας του (31 ετών), αφού βασίλεψε για 13 χρόνια και μετά από αυτόν και η βασίλισσα Ευδοξία.
• Ο γιος του Θεοδόσιος Β΄, ο διάδοχος του θρόνου, ήταν μόνο οκτώ χρονών.

Θεοδόσιος Β΄

Period: 408 to 450

• Αυτοκράτορας της Ανατολικής Αυτοκρατορίας.
• Ήταν άβουλος και περνούσε τον καιρό του αντιγράφοντας χειρόγραφα (προσωνύμιο: "ο Καλλιγράφος").
• Μνημονεύεται για την εξαγγελία του Θεοδοσιανού Κώδικα και για την κατασκευή των Θεοδοσιανών Τειχών της Κωνσταντινούπολης.
• Στην αρχή της βασιλείας του, λόγω του ότι ήταν ανήλικος, ορίστηκε ως επίτροπος ο Ανθέμιος, που είχε πολλές ικανότητες. Ο Ανθέμιος χάραξε εσωτερική και εξωτερική πολιτική, που ικανοποιούσε τα συμφέροντα μεγάλων στρωμάτων του λαού.

Άλωση της Ρώμης από τους Βησιγότθους του Αλάριχου

410

• Από τη στιγμή που οι Γότθοι εγκαταστάθηκαν στην Αυτοκρατορία, συμφωνία επί Θεοδόσιου Α΄, λειτουργούσαν ως φοιδεράτοι (ομόσπονδοι) - ήταν σύμμαχοι με τους Ρωμαίους, χωρίς πλήρη δικαιώματα πολίτη, απλώς είχαν αναγνωρισμένη κοινωνική θέση.
• Πολλοί αυτοκράτορες τους χρησιμοποίησαν ως μισθοφόρους, αλλά δεν τους φέρονταν καλά.
• Στις αρχές του 5ου αιώνα ο Αλάριχος αφού έκανε προηγουμένως επιδρομές στην Ανατολική Αυτοκρατορία, πέρασε στην Ιταλία και μετά από 3 προσπάθειες λεηλάτησε τη Ρώμη.

Κατασκευή των Θεοδοσιανών Τειχών - 1

413

• Το έργο που δόξασε περισσότερο τον Ανθέμιο, παρ' όλο που έμεινε γνωστό με το όνομα του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β΄, ήταν το νέο τείχος της Κωνσταντινούπολης, ο προμαχώνας που θα την προστάτευε από όλους σχεδόν τους εχθρούς της μέχρι το 1453.
• Η κατασκευή του ξεκίνησε το 408, ενώ μετά από έναν σεισμό επισκευάστηκε και απέκτησε την τελική του μορφή το 447.
• Κτίστηκε ένα χιλιόμετρο δυτικότερα της παλαιάς κωνσταντίνειας οχυρώσεως και εκτείνονταν από τον Κεράτιο Κόλπο έως την Προποντίδα.

Κατασκευή των Θεοδοσιανών Τειχών - 2

413

• Αρχικά υπήρχε μία τάφρο 20 μέτρων και βάθους 7, που πλημμύριζε με νερό.
• Πίσω από αυτήν υπήρχε ένα εξωτερικό τείχος που διέθετε ένα διάδρομο περιπολίας για την επιτήρηση της τάφρου.
• Πιο πίσω υπήρχε ένα δεύτερο τείχος που είχε κανονικούς πύργους και μια εσωτερική αναβαθμίδα, ώστε να υπάρχει μια πλατφόρμα βολής εναντίον των εχθρών που επιτίθονταν στην τάφρο και στο πρώτο τείχος.
• Τέλος, πιο πίσω υπήρχε ένα τρίτο εσωτερικό τείχος, που είχε πάχος 5 μέτρα, ύψος 12 μέτρα και διέθετε 96 πύργους.

Κατασκευή Θεοδοσιανών Τειχών - 3

413

• Τα τείχη χτίστηκαν σε ένα ανάχωμα, που σταδιακά υψώνονταν, έτσι ώστε οι υπερασπιστές να μπορούν εύκολα να βάλλουν εναντίον των κατασκευών μπροστά τους, εάν χρειαζόταν. Με τον τρόπο αυτό ο εχθρός δεν μπορούσε να τοποθετήσει τις πολιορκητικές του μηχανές κοντά στο πολύ σημαντικό εσωτερικό τείχος και τα πυρά του πυροβολικού από απόσταση διέθεταν πολύ πιο περιορισμένο στόχο. Η απόσταση μεταξύ της εξωτερικής τάφρου και του εσωτερικού τείχους ήταν 60 μέτρα με υψομετρική διαφορά 30 μέτρα.

Ανακήρυξη Αυγούστας της αδελφής του Πουλχερίας

414

• Ο Ανθέμιος παραμερίστηκε, ερχόμενος σε αντίθεση με την ισχυρότερη μερίδα της άρχουσας τάξης.
• Η Πουλχερία άσκησε σημαντική επιρροή στον Θεοδόσιο Β.
• Ήταν φονταμενταλίστρια. Ο ιστορικός Ευνάπιος αναφέρει ότι πουλούσε τα αξιώματα των διοικητών των επαρχιών. Οι κυβερνητικές θέσεις είχαν βγει στη δημοπρασία και τις έπαιρναν εκείνοι που πλειοδοτούσαν.
• Καταδίωξε, ασκώντας τρομοκρατία, και τους Χριστιανούς, που είχαν δογματικές διαφορές με την Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά και τους μη Χριστιανούς .

Ο βίαιος θάνατος της Υπατίας

415

• Ο Πατριάρχης Αλεξάνδρειας Κύριλλος, μισαλλόδοξος, εκτός των διωγμών εναντίων των Ιουδαίων, των αιρετικών και των υποστηρικτών της αρχαίας θρησκείας, καταδίωξε τη φημισμένη στα χρόνια εκείνα για την ομορφιά της και για τη φιλοσοφική και επιστημονική της κατάρτιση Υπατία, Ελληνίδα, νεοπλατωνική φιλόσοφος, αστρονόμος και μαθηματικός. Δ/ντρια της Σχολής της Αλεξάνδρειας.
• Οι καλόγεροι και ο άγ. Κύριλλος δε συγχώρεσαν την ελευθεροφροσύνη της και τη σκότωσαν με βάρβαρο τρόπο, φανατίζοντας τον όχλο.

Μέτρα κατά των Εβραίων

418

• Λόγω του γεγονότος ότι οι Εβραίοι άρχισαν να κατέχουν υψηλή θέση στην εμπορική ζωή της πρωτεύουσας και άλλων πόλεων, ψηφίστηκε διάταγμα που τους απαγόρευε να διορίζονται σε κρατικά και στρατιωτικά αξιώματα. Ήταν ανεκτοί μόνο στις πολύ σκληρές και εξευτελιστικές υπηρεσίες.
• Ο Πατριάρχης Αλεξάνδρειας Κύριλλος οργάνωσε φοβερό διωγμό εναντίων τους, ποδογετώντας τον "ορθόδοξο" όχλο προς την καταστροφή μνημείων και έργων τέχνης.
• Ιθύνων νους όλων των διωγμών του Κλήρου ήταν η Πουλχερία.

Ίδρυση του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης (Πανδιδακτήριο)

425

• Γινόταν διδασκαλία στα μαθήματα: γραμματική, ρητορική, φιλοσοφία, διαλεκτική, δίκαιο, αριθμητική, γεωμετρία, αστρονομία και μουσική. Λειτουργούσε ως ανεξάρτητο ίδρυμα. Στην εποχή του Ιουστινιανού η Νομική Σχολή απέκτησε πενταετή διάρκεια σπουδών και ανεξαρτητοποιήθηκε. Στη σχολή δεν διδασκόταν η θεολογία, η οποία διδασκόταν στην Πατριαρχική Σχολή.

Επιθέσεις βαρβαρικών φυλών (Γερμανών) στη Δυτική Αυτοκρατορία

Period: 428 to 450

• Ο Βάνδαλος Γιζέριχος, πέρασε από το Γιβραλτάρ στην Βόρεια Αφρική (428) και κατάκτησε την εκεί εύφορη ρωμαϊκή επαρχία, καταλαμβάνοντας τελικά (439) και την πλούσια Καρχηδόνα.
• Κυρίευσε (440) τη Σικελία και αργότερα τις Βαλεαρίδες, τη Σαρδηνία, την Κορσική και τη Μάλτα, ελέγχοντας με τον στόλο του το μεγαλύτερο τμήμα της δυτικής Μεσογείου.
• Οι Φράγκοι καταλαμβάνουν το Βέλγιο και οι Αλαμανοί την Αλσατία.
• Οι επιθέσεις αυτές οδήγησαν στην κατάρρευση του δυτικού τμήματος της Αυτοκρατορίας.

Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος

431

• Στα χρόνια του Θεοδοσίου Β΄ εμφανίστηκε η αίρεση του νεστοριανισμού, η διδασκαλία του Πατριάρχη της Πόλης Νεστόριου, που υποστήριζε, ότι η Παναγία δεν ήταν θεοτόκος αλλά χριστοτόκος.
• Ο Πατριάρχης της Αλεξάνδρειας Κύριλλος, έχοντας σύμφωνο τον Πάπα της Ρώμης αναθεμάτισε το Νεστόριο.
• Η Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος, που συνήλθε στην Έφεσο, καταδίκασε τις απόψεις του Νεστόριου, διατυπώνοντας ότι ο Ιησούς είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, με πλήρη ένωση των δύο φύσεων.

Δημοσίευση του Θεοδοσιανού Κώδικα -1

438

• Για να σταθεροποιηθεί η θέση της μοναρχικής εξουσίας και να ενισχυθεί η εξουσία των μεγάλων γαιοκτημόνων, παρουσιάστηκε η ανάγκη να κωδικοποιηθούν οι σχετικοί νόμοι, που δημοσιεύτηκαν από τον Κωνσταντίνο και μετά.
• Το παραδοσιακό δίκαιο, οι αδιάλειπτα συσσωρευόμενες διατάξεις των ηγεμόνων και οι γνωματεύσεις των νομοδιδασκάλων, επικαλύπτονταν, αντέφασκαν και αλληλοαναιρούνταν.
• Η κωδικοποίηση ανατέθηκε σε νομικούς, τέθηκε σε ισχύ το 439, και είχε εφαρμογή και στην Ανατολή και στη Δύση.

Δημοσίευση του Θεοδοσιανού Κώδικα - 2

438

• Παρ' όλο ότι ο Κώδικας παρουσίαζε σοβαρά μειονεκτήματα (δεν ήταν αυστηρά συστηματικός, περιείχε διατάξεις που είχαν καταργηθεί από μεταγενέστερες και κυρίως, παρουσίαζε κενά λόγω της κακής κατάστασης των αρχείων), παρέμεινε σε ισχύ ως την κωδικοποίηση του Ιουστινιανού στην Ανατολή, και στη Δύση επέζησε της καταλύσεως του δυτικού κράτους στη νομοθεσία των βαρβαρικών βασιλείων. Τα 16 βιβλία του, από τα οποία μόνο τα 11 σώζονται πλήρως, αποτελούν σημαντική πηγή των κοινωνικών συνθηκών της εποχής.

Επιδρομές Ούννων

441

• Ο Αττίλας, επικεφαλής των Ούννων και άλλων φυλών που κατοικούσαν στις βόρειες περιοχές της Βαλκανικής, ξέροντας πως οι Βυζαντινοί είχαν μπλέξει σε πόλεμο με τους Βάνδαλους, οργάνωσε μεγάλη επίθεση ενάντια στο Βυζάντιο.
• Οι Βυζαντινοί για να αντιμετωπίσουν τις επιδρομές αναγκάστηκαν να ανακαλέσουν το στρατό που είχαν στείλει στη Σικελία, κλείνοντας ειρήνη με τον Γιζέριχο.
• Ο Θεοδόσιος Β' αναγκάστηκε να παραχωρήσει στους Ούννους όλη σχεδόν τη βόρεια Βαλκανική και να δώσει μεγάλη αποζημίωση.

Η Δεύτερη Σύνοδος της Εφέσου (Ληστρική Σύνοδος)

449

• Στη σύνοδο αυτή που κατά την άποψη των Ορθοδόξων είναι από κανονικής και δογματικής άποψης αποβλητέα, οι Αλεξανδρινοί Μονοφυσίτες, με αρχηγό τον Διόσκουρο (Πατριάρχη Αλεξάνδρειας), ανάγκασαν όσα από τα μέλη δεν συμφωνούσαν, να αναγνωρίσουν τη διδασκαλία του Ευτυχή (αρχιμανδρίτη της Πόλης) και να καταδικάσουν όσους ήταν αντίθετοι στο νέο δόγμα.
• Μονοφυσιτισμός ή Ευτυχιανισμός ονομάστηκε ένα χριστιανικό δόγμα, κατά το οποίο η θεία φύση του Χριστού θεωρήθηκε κυρίαρχη επί της ανθρώπινης.