Οι πόλεμοι κατά την βασιλεία του Μεγάλου Πέτρου (1689-1725).

  • Η αρχή της διακυβέρνησης του ρωσικού κράτους από τον Πέτρο Α΄.

    Το 1689, σε ηλικία 17 ετών, ο Πέτρος Α΄ ανέλαβε τη διακυβέρνηση του ρωσικού κράτους. Η πενταετία 1689-1694 θεωρείται περίοδος μαθητείας υπό την επίβλεψη ξένων δασκάλων και αξιωματικών.
  • Πόλεμος εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (1695-1700).

    Το 1695 ο Πέτρος Α΄ διέταξε την επανέναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εμφορούμενος από ποικίλα κίνητρα, όπως την ιδεολογική απέχθεια στο καθεστώς της οθωμανικής κυριαρχίας επί των ορθόδοξων λαών των Βαλκανίων, καθώς και την επιθυμία ενδυνάμωσης της
    ασφάλειας των συνόρων του ρωσικού κράτους μέσω της εδραίωσης της Ρωσίας στις βόρειες ακτές της Μαύρης Θάλασσας.
  • Κατάκτηση του οθωμανικού φρούριου του Αζόφ το 1696.

    Το 1696 ο ρωσικός στρατός κατάφερε να κατακτήσει το παράκτιο οθωμανικό φρούριο του Αζόφ. Στη συνέχεια, ο τσάρος δρομολόγησε ένα φιλόδοξο κατασκευαστικό
    πρόγραμμα για τη δημιουργία στόλου στην Αζοφική Θάλασσα. Ωστόσο, οι Τούρκοι εξακολουθούσαν να ελέγχουν τα Στενά του Κερτς μη επιτρέποντας στη Ρωσία πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα.
  • Απόπειρα συγκρότησης ευρωπαϊκής συμμαχίας (1697-1698)

    Το 1697-1698 ο Πέτρος Α΄ αποπειράθηκε να συγκροτήσει μία διευρυμένη και κραταιά ευρωπαϊκή συμμαχία για την ολοκληρωτική εκδίωξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
    από τα εδάφη της Γηραιάς Ηπείρου, χωρίς όμως επιτυχία.
  • Αυστρία, Πολωνία και Βενετία παύουν τις εχθροπραξίες με Οθωμανική Αυτοκρατορία.

    Το 1699 η Αυστρία, η Πολωνία και η Βενετία τερμάτισαν τις εχθροπραξίες με την Οθωμανική Αυτοκρατορία παρά την αντίθεση της Ρωσίας, η οποία, αποφασισμένη να θέσει υπό τον έλεγχό της το Κερτς, δεν υπέγραψε παρά μόνον ανακωχή με την Υψηλή Πύλη.
  • Έναρξη του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου (1700)

    Το 1700 ο Πέτρος Α΄ πληροφορήθηκε ότι οι ηγεμόνες της Δανίας και της Πολωνίας είχαν συνάψει συμμαχία, σκοπός της οποίας ήταν η από κοινού ανάληψη στρατιωτικής δράσης εναντίον της Σουηδίας. Ο Πέτρος Α΄ φρονούσε ότι η Ρωσία έπρεπε να επωφεληθεί της κατάστασης και να συμμετάσχει στον συνασπισμό Δανίας και Πολωνίας. Τον Αύγουστο του 1700, η Ρωσία και οι σύμμαχοί της (Δανία και Πολωνία) κήρυξαν τον
    πόλεμο στη Σουηδία.
  • Υπογραφή συνθήκης ειρήνης Πέτρου Α΄ και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1700).

    Υπογραφή συνθήκης ειρήνης Πέτρου Α΄ και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1700).
    Το 1700, έχοντας στρέψει την προσοχή του στη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά της Σουηδίας με στόχο την κατάκτηση των νοτιοανατολικών παραλίων της Βαλτικής Θάλασσας, ο Πέτρος Α΄ ενέκρινε την υπογραφή συνθήκης ειρήνης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (1700) η Ρωσία αποκτούσε και επίσημα την κυριότητα του Αζόφ. Επιπλέον, η Ρωσία απέκτησε το δικαίωμα εγκατάστασης μόνιμης διπλωματικής αντιπροσωπείας στην οθωμανική πρωτεύουσα.
  • Κατάκτηση εδαφών στα νοτιοανατολικά παράλια της Βαλτικής (1701-1704).

    Το 1701-1704 ο ρωσικός στρατός κατάκτησε εδάφη στα νοτιοανατολικά παράλια της Βαλτικής, συμπεριλαμβανομένης και της περιοχής όπου εκβάλλει ο ποταμός Νεβά στη θάλασσα. Εκεί, ο τσάρος αποφάσισε να κατασκευάσει την καινούρια πρωτεύουσα του ρωσικού κράτους, την Αγία Πετρούπολη.
  • Κύρηξη εκστρατείας εναντίον της Ρωσίας από τον Κάρολο ΙΒ' (1708).

    Το 1708 ο Κάρολος ΙΒ΄ ξεκίνησε εκστρατεία εναντίον της Ρωσίας. Οι Σουηδοί εκδίωξαν τους Ρώσους από κάποιες περιοχές των παραλιών της Βαλτικής και προέλασαν σε
    ουκρανικά εδάφη, εκμεταλλευόμενοι εξέγερση των Κοζάκων του ποταμού Ντον εναντίον της ρωσικής εξουσίας.
  • Νίκη Πέτρου Α΄ κατά των Κοζάκων και η μάχη της Πολτάβας (1709).

    Νίκη Πέτρου Α΄ κατά των Κοζάκων και η μάχη της Πολτάβας (1709).
    Το 1709, αφού νίκησε τους Κοζάκους και ακολουθώντας τακτικές «καμένης γης», ο Πέτρος Α΄ κατατρόπωσε τον εξαντλημένο σουηδικό στρατό στη Μάχη της Πολτάβας. Στη συνέχεια, προχώρησε στην ανακατάληψη περιοχών στα παράλια της Βαλτικής και έθεσε τις βάσεις για την εδραίωση ισχυρής ρωσικής επιρροής στο βασίλειο
    της Πολωνίας.
  • Κύρηξη πολέμου στην Ρωσία από Οθωμανική Αυτοκρατορία (1710).

    Το φθινόπωρο του 1710 η Οθωμανική Αυτοκρατορία κήρυξε τον πόλεμο στη Ρωσία.
  • Εκστρατεία του Πέτρου Α΄ στα Βαλκάνια (1711).

    Την άνοιξη του 1711, ο Πέτρος Α΄ αποφάσισε να ηγηθεί
    ο ίδιος μιας εκστρατείας στα Βαλκάνια. Το καλοκαίρι του ιδίου έτους, ο οθωμανικός στρατός κατάφερε να περικυκλώσει το περιορισμένης δυνάμεως, λόγω της συνέχισης του πολέμου με τη Σουηδία, ρωσικό εκστρατευτικό σώμα. Στερούμενος άλλης επιλογής, ο
    Πέτρος Α΄ υποχρεώθηκε να συνομολογήσει άμεσα τη Συνθήκη ειρήνης του Προύθου.
  • Εκ νέου εκστρατεία του Μεγάλου Πέτρου στην Σουηδία.

    Η σύναψη ειρήνης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία επέτρεψε στον Πέτρο Α΄ να εκστρατεύσει εκ νέου εναντίον της Σουηδίας. Μέχρι το 1718 οι ρωσικές ένοπλες
    δυνάμεις, οι οποίες πλέον συμπεριλάμβαναν και έναν σχετικά ισχυρό στόλο που επιχειρούσε στη Βαλτική, είχαν κερδίσει σημαντικές μάχες. Ωστόσο ο πόλεμος συνεχίσθηκε για τρία ακόμη χρόνια.
  • Συνθήκη του Νάισταντ (1721).

    Τον Σεπτέμβριο του 1721, η Σουηδία τελικά υπέκυψε και υπέγραψε τη Συνθήκη του Νάισταντ. Η Σουηδία παρέδωσε στη Ρωσία τις επαρχίες της Λιβονίας, της Ίνγκριας και
    του μεγαλύτερου μέρους της Καρέλιας.
  • Εκστρατεία εναντίον της Περσίας (1722-1723).

    Το 1722 ο Πέτρος Α΄ ξεκίνησε εκστρατεία εναντίον της Περσίας, με πρόσχημα ότι η Ρωσία είχε την υποχρέωση να βοηθήσει τους ομόδοξους Αρμένιους και Γεωργιανούς
    απέναντι στην απειλή του Ισλάμ. Ουσιαστικά, ωστόσο, ο τσάρος αποσκοπούσε στην απόκτηση εδαφών που θα έδιναν τη δυνατότητα μεταφοράς ασιατικών προϊόντων στην Ευρώπη δια μέσου της ρωσικής επικράτειας.
    Η εκστρατεία ολοκληρώθηκε το 1723, με την κατάκτηση του Μπακού και μέρους της δυτικής όχθης της Κασπίας Θάλασσας.