ANTZINAKO GREZIA

Grezia hiri estatu txikitan antolatu

900 BCE

Grezia, Mediterraneo itsasoan kokatua, oso herrialde menditsua da. Antzinatean, populazio isolatua zuen, eta K.a. 900. urtetik aurrera hainbat estatu txiki aske (polis) sortzen joan ziren, estatu-hiriak deituak. Bakoitzak bere lege, aginte modu, sistema ekonomiko eta gizarte-antolaketa zituen. Hiri nagusiak Esparta, Korinto eta Atenas izan ziren.

Oligarkia izeneko agintea ezarri.

753 BCE

Urte honetan oligarkia izeneko aginte modu bat ezarri egin zen eta aginte modu honetan talde txiki batek boterea zeukala.

Tiranoen aginte modua ezarri zen.

621 BCE

K.a. 621. urtean, Drakon legegileak legeak idatziz ezarri zituen Atenasko biztanleek ezagut zitzaten. Hainbat lege oso zorrotzak ziren eta tiranoen (tyrannos = jauna) bidez, indarrez inposatu ziren.

Politikan erreforma garrantzitsua.

594 BCE

K.a. 594. urtean, Solon merkatari aberatsa eta Atenasko estatu-gizona, erreforma politiko garrantzitsuak egiten hasi zen. Bule herritarren batzarra sortu zuen, hiriko gaiak jorratzeko arduradun ziren herritarrentzat. Partaideak zozketaz aukeratzen zirenez, ez zen berdintasunean oinarritutako egitura, baina demokraziaranzko lehen pausoak izan ziren.

Klistenesek Atenaseko politikan aldaketa sakonak egin

508 BCE

Solonen erreformetan oinarrituta, Klistenesek erabaki zuen herritar gehiagok parte hartu behar zutela bizitza politikoan eta baita Atenasko zuzendaritzari buruzko erabakietan ere. Lehen, aberatsek hartzen zuten parte, ez bestek

Periklesek estratega (armadako komandantea) kargu garrantzitsua lortu

451 BCE

Aristokratei boterea murriztu zien eta egitura oligarkikoaren arrastoei amaiera eman.Gainera, aberastasun gutxi zuten herritarrek hiriaren administrazioaren erabakietan parte har zezaten, ordainsari bat ezartzea erabaki zuen erakunde politikoetan parte Argazkian Atenaseko hizlari bat azaltzen da herriari azalpenak ematen.

Atenasen egitura oligarkikoa ezarri zen berriro

411 BCE

Atenasko esperientzia demokratikoak mende bakarra iraun zuen. Espartaren aurkako gerrak, besteak beste Atenasen beherakada garaiak izan zituen. Egoera horretan K.a. 411n Atenasen egitura oligarkikoa berrezarri zen.

Demokrazia berreskuratu zuten.

403 BCE

K.a. 403n demokrazia berreskuratu zuten, baina, Mazedoniako errege Filipo II. ak Greziako lurralde guztiak eskuratu zituen.

Mazedoniako errege Filipo II.ak Grezia konkistatu zuen.

346 BCE

Grezia berreskuratu zen Filipo II.ak konkistatuta

bere semeak, Alexandro Handia, inperio handi bat sortu zuen.

336 BCE